Duurzaam bouwen aan het Eemskanaal
Afgelopen zomer hebben we een groendak mogen aanleggen op een duurzaam woonhuis. Het woonhuis is mooi gelegen in het Groningse landschap, langs het Eemskanaal. Door de ligging achter de dijk vormt het groendak een natuurlijk geheel met de omgeving. Het woonhuis is ontworpen door JK Houses en gebouwd door Van Calkar. Het groendak heeft een gewicht van circa 120 kg per m2 en heeft dus een diepere bodem dan de meeste groene daken. Voor het dak zijn circa twintig verschillende sedumsoorten en enkele pioniersplanten aangeplant.
Achtergrond woonhuis en bouw
Het woonhuis is ontworpen door JK Houses. In de ontwerpen van JK Houses staan de principes van het duurzaam bouwen en passief bouwen centraal. Passief bouwen gaat uit van de gedachte dat het beperken van de energievraag grotendeels in het ontwerp van het huis kan worden gerealiseerd. Zo zal het huis in de winter warmte moeten kunnen vasthouden, terwijl het in de zomer juist koel moet blijven. Dit kan bijvoorbeeld door slim gebruik te maken van zonlicht. Ook de ligging van het woonhuis in de omgeving is essentieel.
De bouw van het duurzame woonhuis is gerealiseerd door Van Calkar bouwbedrijf. Voor het gehele traject, van bestektekening tot oplevering, is zorggedragen. De bouw is uitgevoerd met hoogwaardige materialen en oog voor afwerking. Er is in het bijzonder aandacht geweest voor het voorkomen van thermische bruggen (koudebruggen) en het luchtdicht bouwen. De aanleg van het groendak is in overleg met Van Calkar gepland en we hebben hartelijk gebruik kunnen maken van de bouwplaats, waarvoor dank.
Detaillering en aansluiting bij duurzaam bouwen
Voor de plaatsing van het groendak is er met de overige aannemers afgestemd of de detaillering rondom het groendak. Langs de zonnepanelen is een aluminium profiel geplaatst, zodat de zonnepanelen in het groendak komen te liggen. Ook langs de achterzijde en rondom de ramen zijn profielen geplaatst, waarmee het groendak is opgesloten. In de nok is over een lengte van 40 m valbeveiliging gemonteerd, zodat er tijdens de aanleg en toekomstig onderhoud veilig gewerkt kan worden. Het groendak zal een mooie toevoeging zijn voor de duurzaamheid van het woonhuis, omdat de bodem dieper is dan de meeste groene daken. De diepte van de bodem is onder andere zeer bepalend voor het buitenhouden van warmte in de zomer. De voorgeschreven ruimte qua belasting vanuit de architect hebben we hiervoor kunnen benutten, dit was meer dan minimaal.
Aanleg van het groendak: de opbouw
Over het gehele dakvlak van 250 m2 is een drainagedoek gelegd. Door de helling van het dak zal er gedurende de zomermaanden minder vocht in de bodem blijven in vergelijking tot platte daken. Het drainagedoek zal ervoor zorgen dat de planten langer nog vocht kunnen vinden. Over de nok van het dak is een bewateringssysteem aangelegd, zodat er incidenteel water kan worden aangeleverd in de weken dat er sprake is van langdurige droogte. In principe is het aangelegde groendak zelfredzaam. Daarmee bedoelen we dat de bodem voldoende diep is aangebracht, waardoor de planten zich in de extremere perioden kunnen redden. In de winter zal de diepte bepalend zijn voor het goed opdrogen van de bodem, in de zomer zal de diepte juist ervoor zorgen dat er nog genoeg water te vinden is. Het drainagedoek zal de planten stimuleren zich de diepte in te wortelen, waardoor oppervlakkige beworteling wordt voorkomen. Op de steile delen van het dak zijn structuren aangebracht die voorkomen dat de bodem afschuift.
Aanleg van het groendak: de bodem en de beplanting
De samenstelling van de bodem is ook bepalend voor het uiteindelijke succes en beeld van de begroeiing. De bodem is een minerale bodem van vulkanisch materiaal met een toevoeging van organisch materiaal. Dit is een bodem die vooral geschikt is voor een pioniersvegetatie, specifiek rots- en steensoorten. Op deze manier kunnen we op voorhand goed bepalen welke plantensoorten uiteindelijk het groendak gaan volgroeien. In totaal zijn er circa twintig verschillende sedumsoorten aangeplant. In het voorjaar gaan we nog een aantal andere pioniersplanten aanbrengen, die passen bij de bodem. Sommige van deze soorten komen voor op de rode lijst, wat betekent dat ze helaas steeds minder voorkomen in onze omgeving. Een leuk voorbeeld hiervan is de Malrove (Marrubium vulgare), een plant die van nature voorkomt in duinen en op kalkrijke hellingen in Zuid-Limburg. Hopelijk kunnen we ervoor zorgen dat de plant meer gaat voorkomen. Veel van deze pioniersplanten zijn één- of tweejarig: als voortplantingsstrategie produceren deze planten veel fijn zaad. Zodoende zullen er bij goede omstandigheden her en der nakomelingen verschijnen.
